Dlaczego warto robić cytologię regularnie – prosty test, który ratuje życie

Rak szyjki macicy to jeden z niewielu nowotworów, którego można skutecznie zapobiegać – pod warunkiem, że wykryje się go odpowiednio wcześnie. Tymczasem wiele kobiet wciąż odkłada badanie cytologiczne z powodu braku czasu, obaw lub po prostu niewiedzy. Tymczasem cytologia to prosty, szybki i bezbolesny test, który potrafi wykryć zmiany przedrakowe na długo zanim staną się zagrożeniem dla życia. W tym artykule wyjaśniamy, czym jest cytologia, jak często należy ją wykonywać i jak skorzystać z pomocy specjalisty – również w formie zdalnej.

Czym jest cytologia i jak wygląda badanie?

Cytologia, zwana też wymazem z szyjki macicy, to jedno z najważniejszych badań profilaktycznych w ginekologii. Polega na pobraniu komórek z powierzchni szyjki macicy, które następnie są oceniane pod mikroskopem pod kątem ewentualnych nieprawidłowości. Celem badania jest wykrycie zmian przedrakowych, infekcji wirusem HPV oraz stanów zapalnych.

Istnieją dwa główne rodzaje cytologii:

• Cytologia konwencjonalna – klasyczna metoda wykonywana na szkiełku mikroskopowym,
• Cytologia na podłożu płynnym (LBC) – nowocześniejsza i dokładniejsza technika, zalecana zwłaszcza przy nietypowych wynikach.

Samo badanie trwa zaledwie kilka minut i jest bezbolesne, choć może być nieco niekomfortowe. Wykonuje się je w gabinecie ginekologicznym, najczęściej podczas rutynowej kontroli. Nie wymaga specjalnych przygotowań – wystarczy unikać współżycia i stosowania leków dopochwowych na 24–48 godzin przed wizytą.

Jak często należy wykonywać cytologię?

Zalecana częstotliwość wykonywania cytologii zależy od wieku, stylu życia i indywidualnych czynników ryzyka. U zdrowych kobiet w wieku 25–59 lat badanie powinno być wykonywane co 3 lata, jeśli poprzednie wyniki były prawidłowe. W przypadku zwiększonego ryzyka – np. przy infekcji wirusem HPV, osłabionej odporności lub nieprawidłowych wynikach wcześniejszych badań – cytologię wykonuje się częściej, nawet co 12 miesięcy.

W Polsce kobiety mogą skorzystać z programu profilaktycznego NFZ, w ramach którego cytologia jest dostępna bezpłatnie co 3 lata. W gabinetach prywatnych możliwe jest również wykonanie cytologii LBC oraz połączenie badania z testem HPV.

Regularne wykonywanie cytologii znacząco zwiększa szanse na wykrycie zmian w bardzo wczesnym stadium – zanim rozwinie się rak szyjki macicy. Dzięki temu leczenie jest proste, skuteczne i nieinwazyjne. Cytologia ratuje życie – dosłownie.

Co może oznaczać nieprawidłowy wynik cytologii?

Nieprawidłowy wynik cytologii nie oznacza od razu nowotworu. W większości przypadków wykrywane są łagodne zmiany komórkowe lub infekcje, które można skutecznie leczyć. Ważne jednak, by nie ignorować takiego wyniku i skonsultować się z lekarzem, który zleci dalsze postępowanie.

Wśród najczęstszych oznaczeń znajdują się:

• ASC-US – niejednoznaczne zmiany w komórkach nabłonka; często wynik infekcji HPV lub stanu zapalnego,
• LSIL – łagodna zmiana śródnabłonkowa, zazwyczaj spowodowana infekcją wirusem HPV, zwykle samoistnie ustępuje,
• HSIL – zmiana średniego lub dużego stopnia, która może przekształcić się w raka; wymaga szybkiej diagnostyki i leczenia,
• CIN – klasyfikacja zmian nabłonkowych w trzech stopniach (CIN 1, CIN 2, CIN 3), które mogą wymagać zabiegowego usunięcia.

W zależności od rodzaju nieprawidłowości lekarz może zlecić powtórzenie cytologii, test DNA HPV, kolposkopię (oglądanie szyjki macicy w powiększeniu) lub skierować na leczenie zachowawcze.

Rola e-konsultacji w profilaktyce i interpretacji wyników

Choć samo badanie cytologiczne trzeba wykonać w gabinecie, coraz więcej kobiet korzysta z możliwości zdalnej konsultacji wyników. Dzięki e-konsultacjom można szybko omówić wyniki cytologii, zasięgnąć opinii specjalisty i uzyskać informację o dalszym postępowaniu – bez konieczności osobistej wizyty.

E-konsultacja to doskonałe rozwiązanie, gdy:

• niepokoi Cię niejasny opis wyniku i potrzebujesz jego wyjaśnienia,
• lekarz zlecił kontrolę za kilka miesięcy, ale chcesz dowiedzieć się, czy możesz działać wcześniej,
• potrzebujesz recepty na leczenie stanu zapalnego lub preparaty wspomagające regenerację nabłonka szyjki macicy,
• nie masz czasu na wizytę stacjonarną, a zależy Ci na szybkim kontakcie z ginekologiem.

Na platformie Szybka e-recepta możesz wypełnić prosty formularz, załączyć wynik i uzyskać fachową opinię lekarską oraz – jeśli to konieczne – e-receptę na leczenie, bez wychodzenia z domu.

Podsumowanie

Cytologia to jedno z najprostszych, a zarazem najskuteczniejszych narzędzi w profilaktyce raka szyjki macicy. Regularne wykonywanie tego badania pozwala wykryć zmiany we wczesnym stadium – zanim staną się zagrożeniem dla zdrowia i życia. Niestety wiele kobiet wciąż zwleka z badaniem, tłumacząc się brakiem czasu, strachem lub niewiedzą. Tymczasem cytologia trwa zaledwie kilka minut, jest bezbolesna i może uratować życie.

Pamiętaj: profilaktyka to najlepsza forma leczenia. Jeśli masz pytania dotyczące wyniku badania, potrzebujesz porady lub recepty na leczenie – skonsultuj się z lekarzem online. Skorzystaj z wygodnej i dyskretnej pomocy specjalistów na platformie Szybka e-recepta i zadbaj o swoje zdrowie intymne – łatwo, bezpiecznie i bez kolejek.